بهداشت بینایی در کودکان کاربر لوازم الکترونیکی

 مشکلات کودکان، در استفاده بی رویه از رایانه ها و تلفن های هوشمند امروزه میلیون ها کودک روزانه از رایانه ها و تلفن‌های هوشمند استفاده می کنند. نگاه کردن زیاد به صفحه رایانه می تواند منجر به ناراحتی چشم ، خستگی ، تاری دید و سردرد ، خشکی چشم و سایر علائم خستگی چشم شود. این علائم ممکن است به دلیل روشنایی ضعیف ، تابش خیره کننده ،مشکلات بینایی که قبلاً فرد از آن آگاه نبوده یا ترکیبی از این عوامل ایجاد شده باشد. کودکان می توانند بسیاری از علائم مشابه بزرگسالان مربوط به استفاده از رایانه را تجربه کنند. این علائم به این دلیل رخ می دهد که نیازهای بینایی مربوط به کار با رایانه، بیش از توانایی های بصری کودکان است .

مشکل از کجا شروع شد؟! در سالهای اولیه تولید رایانه ها، تقریباً به طور انحصاری توسط بزرگسالان استفاده می شدند. امروزه میلیون ها کودک به طور روزانه از رایانه استفاده می کنند ، هم برای تحصیل و هم برای تفریح. اگرچه تأثیر بصری استفاده از رایانه در بزرگسالان مورد مطالعه قرار گرفته است ، اما تنها چند مطالعه همین مسئله را در کودکان بررسی کرده اند. استفاده از رایانه بزرگسالان از آنجا که بیشتر میز های رایانه در منازل، برای بزرگسالان در نظر گرفته شده اند ، خیلی وضعیت آنها مناسب کودکان نیست. بنابراین ، كودكی كه از رایانه روی میز اداری معمولی استفاده می كند ، معمولاً از فاصله دورتری از یك بزرگسال به صفحه نمایشگر نگاه كند.

از آنجا که کارآمدترین زاویه دید در حدود 15 درجه کمی رو به پایین است ، مشکلات دید دو چشمی می تواند رخ دهد.

علاوه بر این ، ممکن است کودکان در رسیدن به صفحه کلید یا قرار دادن پاهای خود روی زمین مشکل داشته باشند و باعث درد های کمر،گردن‌و بازو شود.

مهمترين علائم چشمی عبارتند از: خستگي چشم، خشكي چشم، سوزش، اشك ريزش و تاري ديد و ایجاد نزدیک بینی کاذب است.

نکاتی که باید برای کودکان با استفاده از کامپیوتر در نظر بگیرید :۱_ معاینه چشم توسط اپتومتریست، به ما این اطمینان را می دهد که کودک می تواند واضح و راحت ببیند. برای کاربران عادی رایانه ، حداقل یک معاینه چشم سالانه لازم است. در صورت لزوم ، اصلاح انکسار و یا تمرینات ارتوپتیک (به عنوان مثال در نارسایی همگرایی) باید ارائه شود. ۲- کاهش مدت زمانی که کودک به طور مداوم از رایانه استفاده می کند، یعنی یک وقفه ده دقیقه ای برای هر ساعت کار الزامی است و تحریک چشم را به حداقل می رساند. همچنین از قانون ۲۰/۲۰ نیز میتوان استفاده کرد. به اینصورت که پس از هر بیست دقیقه نگاه کردن به صفحه، ۲۰ ثانیه به فاصله دور نگاه کند تا چشم استراحت کند. همچنین باید عادت کند که بطور مرتب پلک بزند تا از خشکی چشم جلوگیری شود. ۳- باید موقعیت رایانه یا تلفن هوشمند با دقت بررسی شود. صفحه نمایشگر باید در وضعیتی قرار گیرد که اگر سر صاف روبه جلو نگاه کند، کمی چشمها به سمت پایین مایل باشند( ۱۰تا۱۵ سانتی متر پایین‌تر) صفحه نمایش نباید در سطح خیلی ‌بالا یا خیلی پایین نسبت به میدان دید کودک قرار گیرد. برای حل شدن این مشکل صندلی قابل تنظیم راه حل خوبی است و یا اگر روی زمین نشسته است، استفاده از میز های کوچک، میتواند کمک کننده باشد. فاصله صفحه نمایشگر و صورت باید بیش از ۴۰ سانتی متر باشد. همچنین نباید انعکاس لامپ اتاق در صفحه نمایشگر قرار بگیرد. ۴- به نور صفحه نمایشگر باید توجه کرد . نور نمایشگر میتواند در حدود نصف نور محیط قرار بگیرد، به گونه ای که در زمینه سفید نه خاکستری بنظر برسد و نه مانند منبع نور عمل کند . ۵- والدین که نگران نور آبی صفحه نمایشگر هستند، می توانند عینک های بلو کنترل را برای کودک خود بخرند. ۶- اگر کودک مجبور است دائم نگاه خود را بین صفحه نمایشگر و کتاب عوض کند، زودتر خستگی چشمی ایجاد میشود، بهتر است که هردو در فاصله تقریبا یکسانی ازچشم قرار گیرند تا این مشکل بوجود نیاید. نویسندگان: محمد رضا شهابی، نرگس میری زاده، یعقوب ویسی